Gedrag veranderen is niet makkelijk. Kijk bijvoorbeeld naar onze goede voornemens die we begin elk jaar aan ons stellen. Hoe vaak bereiken we die?

In het algemeen willen we te veel tegelijkertijd. We moeten meteen stoppen met roken, of meteen tien kilo afvallen, of onze baas vertellen wat we van hem vinden. We schrijven deze doelen op als verplichtingen die we moeten behalen, zonder rekening te houden met de omstandigheden of met de voordelen die we ervaren als we de oude situatie in stand houden.

De oude gewoontes van bijvoorbeeld roken, ongezond eten en altijd maar ja tegen de baas zeggen, zijn niet zomaar ontstaan. Ooit leverden ze ons een voordeel op. We zijn ermee begonnen omdat het ‘winst’ voor ons opleverde.

Ik hoor u al zeggen: “Hoezo voordelen? Ik loop kans op longkanker, of ik word steeds maar dikker, en de baas behandelt mij als een slaaf. Ik kan hier geen voordeel in zien.” En toch, zijn we met deze ‘slechte’ gewoontes begonnen omdat het ons ooit winst opleverde. De overtuiging dat roken, veel eten en veel werken, voor wat voor reden dan ook, goed voor ons is, is in ons onderbewuste geprent en maakt het enorm lastig om hiermee te breken.

Voordat we de oude gewoontes/gedragspatronen willen veranderen is het dus goed om eerst te bedenken welke voordeel(en) dit gedrag ons oplevert. Want pas als we ons van deze onbewuste overtuigingen gewaar worden, kunnen we ze neutraliseren of vervangen. Dat wil zeggen dat we een soort ‘kosten-baten’ analyse maken van het oude en het nieuwe gedragspatroon. Daarmee kunnen we onszelf overtuigen dat stoppen met roken, minder en gezonder eten en assertief grenzen aan onze baas stellen, net zoveel (of misschien zelfs meer) voordelen met zich mee brengt als het oude gedrag. En als we onszelf verzekeren dat we geen wezenlijke voordelen mis zullen lopen als we met het oude gedrag stoppen, dan pas hebben we een kans om een ‘goed’ voornemen daadwerkelijk te realiseren.

Lees ook: Met kleine stapjes naar succes