Voorkom stress: ontwikkel uw probleemoplossend vermogen

In de eerste eeuw zei Epictetus al dat problemen niet bestaan, maar door onszelf worden gecreëerd door de manier waarop wij onze omgeving ervaren. Daarom kan precies dezelfde gebeurtenis door de ene persoon als probleem ervaren worden, terwijl de ander daar geen problemen mee heeft.

Elk probleem is oplosbaar

Omdat we de problemen dus zelf creëren zijn we natuurlijk ook in staat om die zelf op te lossen. Daarbij moeten wij wel de wijze woorden van Albert Einstein te harte nemen, namelijk dat ‘onze huidige problemen niet opgelost kunnen worden op het denkniveau waarop ze werden gecreëerd’. Als ik zo vrij mag zijn om zijn woorden te parafraseren, moeten we dus onze kijk op de situatie veranderen als we het probleem willen oplossen.

Geen probleem maar een probleemstelling

Vaak worden problemen gezien als een groot, massief blok beton die tussen ons en de gewenste situatie in staat. Daarom kunnen ze er onoplosbaar uitzien. De eerste goede zet in aanpakken van problemen is deze te formuleren als een vraag – maak van uw probleem een probleemstelling. Een open vraag die om een antwoord vraagt. Als u daar ook nog een doelstelling aan koppelt waar de oplossing van de vraag naartoe moet leiden, dan bent u al goed op weg.

Oplossingen uit het verleden zijn geen garantie voor de toekomst

Maar voordat u een goede probleemstelling kunt formuleren is het eerst noodzakelijk dat u het probleem goed kent. Een degelijke probleemanalyse is de eerste stap naar een effectieve probleemstelling. Problemen kunnen namelijk op elkaar lijken en dan zijn we geneigd om deze op te lossen op de manier die in het verleden succes heeft gehad. Als de oplossing vervolgens niet werkt, leidt dat tot frustratie en het gevoel van machteloosheid. Dat is niet nodig, mits u zich er eerst van verzekert dat u echt weet wat er aan de hand is en als u beseft dat de oplossingen uit het verleden geen garantie geven voor succes in het nu.

Creëer chaos om orde te scheppen

Tot slot nog een andere slimme uitspraak van Einstein: ‘Logica zal u van A naar B brengen, maar verbeeldingskracht brengt u overal’. Dat wil zeggen dat u niet alleen naar de feiten en de logische uitkomsten moet kijken of zoeken – dat is eigenlijk vaak de oorzaak van een probleem. Natuurlijk moet u de feiten kennen, maar luister daarbij ook naar uw gevoel, gebruik uw intuïtie en wees niet bang om chaos te creëren om orde te scheppen. Dat geeft een impuls om te zoeken naar nieuwe oplossingen, nieuwe creatievere kijk op de situatie, en als bijeffect wordt ook nog uw leervermogen vergroot.

En wat krijgt u voor terug?
Minder stress en een aangenamer leven!