Stress? Wat vertelt uw lichaam?
Dagelijks gebeuren er dingen die ons evenwicht kunnen verstoren. Om zo min mogelijk last te hebben van stress is het belangrijk dat u weet wanneer uw interne evenwicht wordt verstoord. Dat inzicht kunt u krijgen door u bewust te zijn van spanning of andere veranderingen in uw lichaam en de situatie waarin dat het geval is.
Met de volgende vragen kunt u onderzoeken of uw lichaam stresssignalen (een vecht- of vluchtreactie) vertoont, wanneer dat zo is en hoe lag de stressreactie duurt.
In dit eerste lijstje vindt u diverse voorbeelden van hoe uw lichaamshouding informatie geeft over de spanning die u ervaart.
Wat voelt u?
Ga rustig zitten en ervaar of de volgende signalen op u van toepassing zijn:
- Zijn uw schouders hoog opgetrokken?
- Hebt u rimpels in uw voorhoofd?
- Zijn uw wenkbrauwen gefronst?
- Zijn uw spieren gespannen?
- Houdt u uw pen, boek of schrift krampachtig vast?
- Houdt u uw lippen stijf op elkaar?
- Klemt u uw kaken stijf op elkaar?
- Hebt u de gewoonte om te tandenknarsen?
- Zit u op het puntje van uw stoel?
Hebt u meerdere vragen met ja beantwoord, dan hebt u een gespannen lichaamshouding.
Een gespannen lichaamshouding kan zowel het gevolg als de oorzaak van stress zijn. Deze houding vertelt u dat u last van stress hebt, als u door stress spanning heeft opgebouwd in uw lichaam. Andersom kan stress ook juist worden veroorzaakt door een gespannen lichaamshouding, omdat een constante spanning in de spieren hoofdpijn, pijn in de nek en schouders en rugklachten kan veroorzaken.
Geeft uw lichaam stress aan?
Met behulp van dit tweede lijstje kunt u achter komen of uw lichaam stresssignalen (een vecht- of vluchtreactie) vertoont, en op de punt stat om te reageren op de situatie die u op dit moment als bedreigend ervaart:
- Is uw ademhaling oppervlakkig? Ziet u bij het ademhalen uw borst (borstademhaling) of uw buik (buikademhaling) op en neer gaan?
- Is uw ademhaling versneld?
- Is uw hartslag versneld?
- Voelt u uw hartslag in uw keel of in uw slapen?
- Zijn uw handpalmen klam en/of voelt u parels zweet op uw voorhoofd?
- Voelt u zich heel scherp en alert?
Als u de meeste vragen met ja beantwoordt, is uw lichaam gereed om te reageren.
Wanneer heeft u hier last van?
Het volgende lijstje helpt u om erachter te komen welke situaties bij u een stressreactie (vecht- of vluchtreactie) oproepen en hoe lang de stressreactie aanhoudt.
- Kunt u aangeven in welke situatie(s) u stressreacties van uw lichaam voelt?
- Is het voor u mogelijk om (lichamelijk) te reageren in zo’n situatie?
- Houdt de situatie en daarmee uw lichamelijke geprikkeldheid of alertheid uren of dagen aan?
- De situatie waarop u reageerde, is opgelost (verdwenen). Wat gebeurt er dan met uw lichamelijke geprikkeldheid of alertheid? Verdwijnt die of houdt die alsnog uren of dagen aan?
Houdt de spanning uren of dagen aan, dan hebt u een grote kans om lichamelijke, emotionele en gedragsmatige gevolgen te ondervinden, bijvoorbeeld: hoofdpijn, pijn in de nek en schouders, vermoeidheid, slapeloosheid, prikkelbaarheid en impulsiviteit.
Wat kunt hieraan doen?
In verschillende zelfhulp boeken zoals ‘Met stress in balans’ kunt u lezen hoe dat komt en hoe u dat kunt aanpakken.
Ook verschillende andere posts van dit blog bieden tips om stress aan te pakken.